Chăm sóc người ung thư gan giảm nhẹ bệnh và dinh dưỡng cho người ung thư gan

Chăm sóc người ung thư gan:

Phương pháp chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư gan bao gồm các biện pháp sau:

- Sử dụng thuốc giảm đau: Điều trị đau là một phần quan trọng của chăm sóc giảm nhẹ, giúp bệnh nhân cảm thấy thoải mái hơn và có thể tham gia vào các hoạt động hàng ngày.

- Tăng cường dinh dưỡng: Điều chỉnh chế độ ăn uống để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của bệnh nhân, đồng thời giảm gánh nặng cho gan và hỗ trợ quá trình điều trị.

- Chế độ sinh hoạt lành mạnh, nghỉ ngơi: Khuyến khích bệnh nhân duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm việc nghỉ ngơi đầy đủ và thư giãn, giúp cải thiện tinh thần và giảm căng thẳng.

- Hỗ trợ tâm lý: Cung cấp sự hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân và gia đình, giúp họ đối mặt với căn bệnh và các vấn đề liên quan đến tâm lý, xã hội.

- Hỗ trợ trẻ em và người thân chăm sóc bệnh nhân: Cung cấp dịch vụ hỗ trợ cho trẻ em mắc bệnh ung thư và người thân của họ, giúp họ đối phó với căn bệnh và quá trình điều tr.

- Chăm sóc sức khỏe tâm thần: Đánh giá và điều trị các vấn đề về sức khỏe tâm thần mà bệnh nhân có thể gặp phải do ảnh hưởng của bệnh ung thư và các phương pháp điều trị.

- Chăm sóc tinh thần và đức tin: Cung cấp sự hỗ trợ về mặt tinh thần và đức tin cho bệnh nhân, bất kể họ có niềm tin tôn giáo hay không, thông qua sự hỗ trợ của các nhân viên tâm linh hoặc giáo sĩ.

Chăm sóc giảm nhẹ hiệu quả nhất khi được bắt đầu ngay từ khi cần và kéo dài suốt quá trình điều trị. Bệnh nhân ung thư gan có thể được chăm sóc giảm nhẹ ở mọi lứa tuổi, với mọi loại bệnh ung thư và ở mọi giai đoạn của bệnh.

Khi lập kế hoạch chăm sóc cho bệnh nhân ung thư gan, cần xem xét từng giai đoạn cụ thể của bệnh để đưa ra các biện pháp chăm sóc phù hợp: 

Giai Đoạn 1 và 2 

- Đánh giá chức năng gan: Thực hiện các xét nghiệm máu để đánh giá chức năng gan và xác định mức độ tổn thương gan. 

- Phương pháp điều trị: Cân nhắc các lựa chọn điều trị như phẫu thuật cắt gan, ghép gan, hoặc các phương pháp cắt đốt tại chỗ nếu tổn thương nhỏ. 

- Theo dõi định kỳ: Siêu âm và xét nghiệm máu định kỳ để theo dõi tiến triển của bệnh. 

Giai Đoạn 3 

- Điều trị hỗ trợ: Các phương pháp như hóa trị, xạ trị có thể được sử dụng để kiểm soát sự lan rộng của bệnh. 

- Chăm sóc tinh thần: Hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân, giúp họ duy trì tinh thần lạc quan và suy nghĩ tích cực. 

Giai Đoạn 4 

- Chăm sóc giảm nhẹ: Tập trung vào việc giảm thiểu đau đớn và các triệu chứng khác, cải thiện chất lượng sống. 

- Hỗ trợ dinh dưỡng: Đảm bảo bệnh nhân nhận đủ dinh dưỡng, có thể thông qua thực phẩm giàu protein và ít chất béo. 

- Chăm sóc tại nhà: Hướng dẫn gia đình cách chăm sóc bệnh nhân, bao gồm vệ sinh cá nhân, quản lý thuốc, và tạo môi trường thoải mái. 

Trong mọi giai đoạn, việc chăm sóc cần đặt bệnh nhân làm trung tâm, đảm bảo họ được hỗ trợ cả về mặt thể chất lẫn tinh thần. Điều này bao gồm việc quản lý triệu chứng, hỗ trợ dinh dưỡng, tư vấn tâm lý, và khi cần, chăm sóc cuối đời. Đội ngũ y tế cần làm việc cùng gia đình để lập kế hoạch chăm sóc toàn diện, đáp ứng nhu cầu và nguyện vọng của bệnh nhân. 

Hướng dẫn chăm sóc giảm nhẹ của Bộ Y tế, được ban hành theo Quyết định số 183/QĐ-BYT ngày 25/01/2022, nhấn mạnh việc cung cấp chăm sóc giảm nhẹ là một phần không thể thiếu của chăm sóc toàn diện cho người bệnh mắc các bệnh nặng, nghiêm trọng. Mục tiêu của chăm sóc giảm nhẹ là giảm thiểu đau đớn và các triệu chứng khác, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh và gia đình họ, kể cả trong giai đoạn cuối đời. 

Chăm sóc giảm nhẹ bao gồm các biện pháp như: 

- Đánh giá kỹ lưỡng: Mọi người bệnh cần chăm sóc giảm nhẹ nên được đánh giá kỹ lưỡng về mặt thể chất, tinh thần, xã hội và tâm linh. 

- Quản lý triệu chứng: Tập trung vào việc giảm thiểu đau đớn và các triệu chứng khác như mệt mỏi, buồn nôn, khó thở. 

- Hỗ trợ tâm lý: Cung cấp sự hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân và gia đình, giúp họ đối mặt với căng thẳng và lo lắng. 

- Chăm sóc cuối đời: Thảo luận kế hoạch chăm sóc y tế cho tương lai và chuẩn bị cho gia đình khi người bệnh ở giai đoạn cuối. 

Chăm sóc giảm nhẹ cần được tiếp cận dễ dàng tại cơ sở y tế ở tất cả các tuyến, đặc biệt tại nhà người bệnh, nhằm đạt được chất lượng và giá trị cuộc sống cao nhất cho người bệnh."

Kế hoạch chăm sóc bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối nhấn mạnh việc giảm thiểu đau đớn và nâng cao chất lượng cuộc sống:

Đánh giá tình trạng bệnh nhân

- Thực hiện đánh giá kỹ lưỡng về thể chất, tâm lý, xã hội và tâm linh của bệnh nhân để xác định nhu cầu chăm sóc cụ thể.

Quản lý triệu chứng và đau

- Áp dụng các phương pháp giảm đau từ nhẹ đến mạnh, tuân thủ hướng dẫn của WHO.

- Điều trị triệu chứng phụ như buồn nôn, nôn mửa, khó thở và táo bón để cải thiện sự thoải mái cho bệnh nhân.

Hỗ trợ dinh dưỡng

- Cung cấp tư vấn dinh dưỡng, đảm bảo bệnh nhân nhận đủ năng lượng và dưỡng chất.

- Khuyến khích ăn nhỏ giọt nhưng thường xuyên, tránh thực phẩm khó tiêu hóa.

Hỗ trợ tâm lý và xã hội

- Cung cấp sự hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân và gia đình, giúp họ đối mặt với căng thẳng và lo lắng.

- Tổ chức tư vấn tâm lý và tham gia nhóm hỗ trợ.

Chăm sóc tâm linh

- Đáp ứng nhu cầu tâm linh của bệnh nhân, hỗ trợ từ các nhà tâm linh hoặc cung cấp không gian yên tĩnh cho thiền định.

Chăm sóc cuối đời

- Thảo luận và lập kế hoạch chăm sóc cuối đời, bao gồm lựa chọn nơi chăm sóc và quản lý triệu chứng.

- Đảm bảo bệnh nhân sống những ngày cuối cùng với phẩm giá.

Hỗ trợ gia đình và người chăm sóc

- Đào tạo và hỗ trợ người chăm sóc về cách quản lý triệu chứng tại nhà và cung cấp thông tin về dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ.

Kế hoạch này yêu cầu sự hợp tác giữa bệnh nhân, gia đình và đội ngũ y tế để đảm bảo bệnh nhân nhận được sự chăm sóc tốt nhất.

Chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư gan tập trung vào việc giảm thiểu đau đớn và các triệu chứng khác, cải thiện chất lượng cuộc sống và hỗ trợ tinh thần cho bệnh nhân và gia đình họ. Dưới đây là các biện pháp chăm sóc giảm nhẹ cụ thể: 

- Quản lý triệu chứng và đau: Sử dụng các loại thuốc giảm đau từ nhẹ đến mạnh, bao gồm opioid, để kiểm soát đau hiệu quả. Điều trị các triệu chứng khác như buồn nôn, nôn mửa, khó thở và táo bón cũng rất quan trọng. 

- Hỗ trợ dinh dưỡng: Tư vấn dinh dưỡng để đảm bảo bệnh nhân nhận đủ năng lượng và dưỡng chất. Khuyến khích bệnh nhân ăn nhỏ giọt nhưng thường xuyên và tránh thực phẩm khó tiêu hóa. 

- Hỗ trợ tâm lý và xã hội: Cung cấp sự hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân và gia đình, giúp họ đối mặt với căng thẳng và lo lắng. Tổ chức tư vấn tâm lý và tham gia nhóm hỗ trợ. 

- Chăm sóc tâm linh: Đáp ứng nhu cầu tâm linh của bệnh nhân, hỗ trợ từ các nhà tâm linh hoặc cung cấp không gian yên tĩnh cho thiền định. 

- chăm sóc cuối đời: Thảo luận và lập kế hoạch chăm sóc cuối đời, bao gồm lựa chọn nơi chăm sóc, quản lý triệu chứng và hỗ trợ gia đình. Đảm bảo bệnh nhân sống những ngày cuối cùng với phẩm giá 

- Hỗ trợ gia đình và người chăm sóc: đào tạo và hỗ trợ người chăm sóc về cách quản lý triệu chứng tại nhà và cung cấp thông tin về dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ. 

- quản lý các biến chứng: Các biến chứng như sưng bụng do tích tụ dịch (asci…) và vàng da (jaund…) có thể được quản lý bằng cách sử dụng thuốc lợi tiểu, thủ thuật chọc hút dịch hoặc đặt stent trong ống mật.

Khoa Chăm sóc giảm nhẹ tại các Bệnh viện Ung bướu:

Chức Năng và Nhiệm Vụ

- Chức năng: Cung cấp dịch vụ cấp cứu, khám chữa bệnh, phòng bệnh và phục hồi chức năng cho bệnh nhân ung thư.

- Nhiệm vụ: Bao gồm đào tạo và tham gia đào tạo cán bộ y tế tuyến dưới và sinh viên các trường đại học, cao đẳng Y – Dược. Khoa cũng tham gia công tác chỉ đạo tuyến và chương trình phòng chống ung thư.

Dịch Vụ

- Khoa cung cấp các dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ như tư vấn, chẩn đoán, điều trị và chăm sóc giảm nhẹ cho người bệnh ung thư, đặc biệt là bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối.

- Các dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ tập trung vào việc giúp đỡ người bệnh giảm bớt các triệu chứng, đau đớn về thể chất và cảm xúc.

Đội Ngũ Chuyên Gia

- Đội ngũ nhân viên chăm sóc giảm nhẹ bao gồm các bác sĩ chăm sóc giảm nhẹ, điều dưỡng, hộ lý, chuyên gia dinh dưỡng, chuyên gia tâm thần và chuyên gia phục hồi chức năng.

- Tại Bệnh viện Ung Buớu Hà Nội, tổng số nhân viên là 19 người, bao gồm Bác sĩ chuyên khoa II: 01, Bác sĩ chuyên khoa I: 02, Thạc sĩ: 02, Điều dưỡng: 14.

Môi Trường và Cơ Sở Vật Chất

- Khoa được thiết kế với nhiều phòng bệnh đa dạng (2 giường/phòng; 5-6 giường/phòng) với không gian thoáng mát, sạch sẽ, yên tĩnh, đầy đủ tiện nghi.

Thành Tích và Định Hướng Phát Triển

- Khoa đã nhận được giấy khen “Đơn vị hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ” của bệnh viện và Bằng khen của Bộ Y tế cho “Đơn vị đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm 2019”.

- Định hướng phát triển bao gồm xây dựng hệ thống quản lý ngoại trú cho bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối và phát triển hình thức chăm sóc bệnh nhân tại nhà.

Người mắc ung thư gan cần một chế độ ăn uống cân đối và giàu dinh dưỡng để hỗ trợ điều trị và cải thiện sức khỏe. Dưới đây là các loại thực phẩm khuyến nghị: 

Trái cây và rau củ 

- Trái cây: Cam, quýt, dâu tây, và kiwi giàu vitamin C, tăng cường hệ miễn dịch. 

- Rau củ: Cải bó xôi, bông cải xanh, cà rốt, và củ dền chứa nhiều chất chống oxy hóa. 

Protein 

- Thịt nạc: Thịt gà, thịt lợn nạc, và thịt bò nạc cung cấp protein mà không quá nhiều chất béo. 

- Cá: Cá hồi, cá mòi, và cá trích giàu omega-3, hỗ trợ sức khỏe tim mạch và gan. 

- Đậu và hạt: Đậu nành, đậu lăng, hạt óc chó, và hạt hạnh nhân cung cấp protein thực vật và chất xơ. 

Ngũ cốc nguyên hạt 

- Gạo lứt, yến mạch, quinoa: Cung cấp carbohydrate phức hợp, năng lượng bền vững cho cơ thể. 

Chất xơ 

- Rau củ quả và ngũ cốc nguyên hạt: Giàu chất xơ, hỗ trợ hệ tiêu hóa. 

Chất béo lành mạnh 

- Dầu ô liu và dầu hạt cải: Chứa chất béo không bão hòa đơn, giảm viêm và hỗ trợ tim mạch. 

- Các loại hạt: Cung cấp chất béo không bão hòa đa, cần thiết cho cơ thể. 

Thực phẩm hữu cơ 

- Giảm tiếp xúc với hóa chất và thuốc trừ sâu, giảm gánh nặng cho gan. 

Sữa và các sản phẩm từ sữa 

- Sữa ít béo và sữa chua: Cung cấp canxi và protein, hỗ trợ mô cơ bắp. 

Đồ uống 

- Trà xanh: Chứa catechin, có thể ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư. 

Việc duy trì cân nặng hợp lý và ăn uống đủ chất quan trọng cho quá trình điều trị và phục hồi sức khỏe. Bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn uống cá nhân hóa phù hợp. 

Người bệnh ung thư gan cần kiêng những thực phẩm và đồ uống sau để hỗ trợ điều trị và giảm áp lực lên gan: 

- Rượu bia và đồ uống có cồn: Cần tránh hoàn toàn rượu bia và đồ uống có cồn vì chúng gây hại trực tiếp đến gan, làm tăng nguy cơ viêm và xơ gan. 

- Thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa và trans fat: Hạn chế thực phẩm giàu chất béo bão hòa và trans fat như mỡ động vật, bơ, phô mai cứng, bánh quy, và đồ ăn nhanh để giảm gánh nặng cho gan. 

- Thực phẩm chế biến sẵn và đóng hộp: Kiêng thực phẩm chế biến sẵn và đóng hộp như thịt xông khói, xúc xích, giăm bông vì chúng chứa nhiều hóa chất và muối. 

- Thực phẩm giàu muối: Tránh thực phẩm có hàm lượng muối cao như mì ăn liền và đồ ăn nhanh để ngăn chặn tình trạng tích tụ dịch trong gan. 

- Đồ ăn nhanh và thực phẩm chiên rán: Các món chiên rán và đồ ăn nhanh chứa nhiều dầu mỡ không tốt cho quá trình tiêu hóa và làm tăng gánh nặng cho gan. 

- Thịt đỏ: Giảm tiêu thụ thịt đỏ như thịt bò và thịt cừu để tránh làm tăng nguy cơ viêm gan và xơ gan. 

- Đường và thực phẩm chứa đường tinh chế: Tránh đường và thực phẩm chứa đường tinh chế như bánh kẹo và nước ngọt để giảm nguy cơ béo phì và tiểu đường. 

Người bệnh cần một chế độ ăn uống lành mạnh, giàu dinh dưỡng và dễ tiêu hóa. Việc tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng là quan trọng để xây dựng chế độ ăn phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân. 

Ung thư gan nên ăn gì và kiêng gì?

Trái cây và rau quả tươi

Thực phẩm này chứa nhiều vitamin, khoáng chất rất tốt cho cơ thể. Trái cây và rau quả tươi ngoài ngăn ngừa bệnh ung thư còn giúp chống lại bệnh tim mạch, đột quỵ… Một số loại trái cây và rau củ tốt cho bệnh ung thư gan như: Cam, dâu tây, bông cải xanh, cà rốt…

Các loại ngũ cốc

Trong ngũ cốc có chứa carbohydrate, giúp sản sinh glucose làm tế bào khoẻ mạnh. Ngoài ra, trong ngũ cốc còn chứa nhiều lignans, các axit béo không bão hoà rất tốt cho người bệnh ung thư gan.

Sữa và sữa chua

Uống sữa và ăn sữa chua làm giảm khả năng phát triển của ung thư gan. Đồng thời giúp cơ thể phục hồi tốt hơn.

Nên ăn các loại thịt trắng

Theo các nghiên cứu, việc sử dụng các loại thịt gia cầm: gà, vịt, ngan giúp chống lại bệnh ung thư gan tốt hơn.

Thực phẩm ít chất béo

Các loại thực phẩm ít chất béo tốt cho bệnh nhân ung thư gan như: Các loại hạt, dầu thực vật, dầu ô liu… Các loại thực phẩm này giúp tiêu hoá dễ dàng hơn.

Các món ăn chế biến dưới dạng hấp, luộc

Các món này hạn chế được lượng dầu mỡ, dễ tiêu hoá hơn.

Trà

Trong trà có chứa lượng polyphenol. Một chất chống oxy hoá, giúp ngăn ngừa sự phân chia và di căn của các tế bào ung thư. Uống trà hàng ngày giúp tăng cường và bảo vệ các bệnh về ung thư, trong đó có ung thư gan.

Bổ sung gừng

Một trong các triệu chứng của ung thư gan là buồn nôn. Chính vì thế, gừng là một loại thực phẩm tốt giúp bệnh nhân chống buồn nôn.

Nhóm thực phẩm có hại cho bệnh nhân ung thư gan

- Tránh xa món chiên xào: Gây áp lực cho gan, làm cho gan hoạt động vất vả hơn.

- Hạn chế ăn nội tạng động vật: Chứa nhiều cholesterol xấu, ảnh hưởng đến chức năng gan.

- Hạn chế thịt đỏ và đồ đóng hộp: Chứa nhiều cholesterol xấu, nitrat và chất bảo quản gây hại, tạo áp lực cho gan, làm cho gan hoạt động vất vả hơn.

- Giảm lượng muối và các đồ ăn mặn, các món ướp muối: Gây tích tụ dịch trong cơ thể, làm tăng gánh nặng cho gan và tim.

- Từ bỏ rượu bia, đồ uống có cồn và các chất kích thích: Gây tổn thương gan, ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.

Các thực phẩm và đồ uống trên được đưa vào danh sách cần tránh vì chúng là nguyên nhân khiến gan phải hoạt động quá tải để đào thải lượng chất béo hay muối ra khỏi cơ thể, trong khi lá gan của bệnh nhân vốn đã tổn thương, chức năng giảm sút cần khoảng thời gian dài để cải thiện và dần phục hồi.

Bệnh nhân ung thư gan nên ăn nhiều trái cây tươi vì trái cây cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ cần thiết cho cơ thể, giúp:

Tăng cường hệ miễn dịch. 

Cải thiện sức khỏe tổng thể. 

Hỗ trợ quá trình điều trị. 

Dưới đây là một số loại trái cây tốt cho bệnh nhân ung thư gan: 

Trái cây giàu vitamin C: Cam, bưởi, kiwi, dâu tây, ổi. 

Trái cây giàu vitamin A: Xoài, đu đủ, cà rốt, dưa vàng. 

Trái cây giàu chất chống oxy hóa: Nho, sung, việt quất, mâm xôi, dâu tây. 

Trái cây giàu kali: Chuối, dưa hấu, bưởi.

Hiện nay, có rất nhiều loại hoa quả, trái cây có chứa chất carbohydrate, đường, chất xơ và các chất dinh dưỡng có lợi, giúp cho hệ tiêu hóa, tăng sức đề kháng cho người bệnh ung thư gan, “người bệnh ung thư gan nên ăn hoa quả gì?”, lời khuyên của các bác sĩ chính là: Sung, chuối, nho, Kiwi, cà rốt, cam, quýt, dâu tây, cam, ớt chuông đỏ…

Ngoài ra, bệnh nhân ung thư gan nên lưu ý:

Chọn trái cây tươi, theo mùa.

Rửa sạch trái cây trước khi ăn.

Ăn trái cây nguyên quả thay vì uống nước ép trái cây.

Hạn chế ăn trái cây có vị chua.

Sữa là đồ uống đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng bởi sữa chứa hàm lượng dưỡng chất cao cũng như dễ hấp thu vào cơ thể. Bệnh nhân ung thư gan nên uống sữa bởi đây là sản phẩm có nhiều công dụng đối với người bệnh: 

Cung cấp nguồn năng lượng lớn, hiệu quả và nhanh chóng giúp bệnh nhân phục hồi sức khỏe. 

Chứa đa dạng các thành phần dinh dưỡng như protein, lipid, vitamin, khoáng chất,... cho người bệnh. 

Dễ tiêu hóa và hấp thụ, gan không cần hoạt động quá nhiều mà cơ thể vẫn có đủ dưỡng chất và năng lượng để đáp ứng các hoạt động bình thường. 

Cung cấp một nguồn dinh dưỡng lớn và cần thiết để người bệnh giảm đau do tác dụng phụ của các phương pháp điều trị như hóa trị, xạ trị. 

Dưới đây là 5 loại sữa phù hợp với bệnh nhân ung thư gan: 

1. Peptamen: 

• Cung cấp 100% đạm Whey, giàu axit amin thiết yếu. 

• Chất béo chuỗi trung bình MTC cung cấp năng lượng nhanh. 

• Hỗ trợ tiêu hóa và chức năng gan. 

2. Prosure: 

• Giàu protein, EPA - Omega 3, DHA, chống oxy hóa. 

• Giúp tăng cân, tăng cường miễn dịch. 

• Phòng ngừa loãng xương, hỗ trợ tạo máu. 

3. Fohepta: 

• Cung cấp đạm Whey dễ tiêu hóa. 

• L-Arginine, methionine giúp thải độc gan. 

• Hỗ trợ chức năng gan, hạn chế nhiễm độc. 

4. Recova Gold: 

• Giúp phục hồi sức khỏe sau hóa xạ trị. 

• Kích thích ăn ngon miệng, hỗ trợ tiêu hóa. 

• Tăng cường hệ cơ xương, cung cấp năng lượng. 

5. Nutricare Liver: 

• Công thức Liv-Pro giúp phục hồi chức năng gan. 

• Chứa nhiều dưỡng chất, vitamin. 

• Giải độc gan, bảo vệ tế bào gan. 

Lưu ý: 

• Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng. 

• Chọn loại sữa phù hợp với tình trạng bệnh. 

• Kết hợp với chế độ ăn uống cân bằng. 

Sữa và các chế phẩm từ sữa có giá trị dinh dưỡng cao, cung cấp nhiều đạm, chất béo, vitamin khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Sữa và sữa chua có thể làm giảm khả năng phát triển tình trạng ung thư và phục hồi gan khỏe mạnh. Ngoài ra còn giúp người bệnh phòng ngừa suy dinh dưỡng. Tuy nhiên, chỉ nên dùng 150- 200 ml sữa mỗi ngày đối với bệnh nhân ung thư gan.

Tôm là thực phẩm được xem là nguồn đạm sạch vì chúng chứa ít cholesterol, hỗ trợ gan nhanh phục hồi sau điều trị và không làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.

Bệnh nhân ung thư gan có thể ăn tôm, nhưng cần lưu ý một số điều sau:

- Lượng ăn:

Nên ăn với lượng vừa phải, không nên ăn quá nhiều.

Ăn xen kẽ với các loại thực phẩm khác để đảm bảo dinh dưỡng cân bằng.

- Cách chế biến:

Nên chế biến tôm bằng cách luộc, hấp, nướng.

Hạn chế chế biến tôm bằng cách chiên, rán, xào nhiều dầu mỡ.

- Loại tôm:

Nên chọn tôm tươi, sống, rõ nguồn gốc xuất xứ.

Hạn chế ăn tôm đông lạnh, chế biến sẵn.

- Lưu ý:

Nên ăn tôm đã được nấu chín kỹ để tránh nguy cơ nhiễm vi khuẩn.

Nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường nào sau khi ăn tôm, hãy ngừng ăn và tham khảo ý kiến bác sĩ.

Ngoài ra, bệnh nhân ung thư gan cần chú ý:

- Ăn nhiều rau xanh, trái cây.

- Uống nhiều nước.

- Hạn chế ăn thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng, mặn.

- Tập thể dục thường xuyên.

- Khám sức khỏe định kỳ.

Sữa là một loại thức ăn tốt vì nó không có nhiều cặn bã, không độc mà còn có khả năng chống độc, lợi tiểu. Có thể dùng sữa đã tách bơ hoặc rút kem pha thêm đường; hoặc dùng các sản phẩm dinh dưỡng khác như: Ensure, Isocal, Sandosource, Vivonex T.E.N...

Để cơ thể có thể hồi phục nhanh nhất và giảm thiểu những tác dụng phụ, người bệnh sau mổ u gan nên chú ý đến các vấn đề sau:

- Sử dụng các loại rau xanh để trong chế độ ăn của người bệnh được cung cấp đủ vitamin K. Đây là chất quan trọng trong việc đông máu.

- Giữ ổn định hệ vi khuẩn trong ruột bằng cách uống các loại men vi sinh như dạng nước, sữa chua.

- Ăn nhiều thức ăn như thịt nạc, cá, tôm, cua để tăng cường chất đạm bổ sung cho cơ thể.

- Hạn chế fructose có hại trong những thực phẩm có chứa chất tạo ngọt nhân tạo như: bánh kẹo, nước giải khát, thực phẩm đóng gói .

- Hạn chế dùng mỡ động vật, hãy dùng dầu thực vật như dầu lạc, dầu gạo, dầu oliu để tránh gây ra các phản ứng viêm và cân bằng đường huyết.

Về nguyên tắc dinh dưỡng sau phẫu thuật gan, người bệnh cần lưu ý như sau:

- Tránh các chất độc hại liên quan đến phương pháp sản xuất thực phẩm (do thuốc trừ sâu, hóa chất nông nghiệp, thuốc diệt cỏ).

- Người bệnh cần tránh phụ gia thực phẩm như màu, bảo quản hoặc hương liệu.

- Ở giai đoạn sau mổ 1-2 ngày, bạn nên chế biến nhiều phương pháp nấu ăn khác nhau để thay đổi mùi vị và cảm giác ăn ngon hơn. Tránh các phương pháp nấu ăn nhất định phát triển các chất độc hại như: Chiên, quay, nướng.

- Thực phẩm giàu protein :

+ Bệnh nhân bị xơ gan và ung thư gan nên có chế độ dinh dưỡng giàu protein, với khoảng 1.2g protein / kg trọng lượng cơ thể.tốt nhất nên sử dụng lượng protein này từ nguồn gốc thực vật để hạn chế hấp thu chất béo và cholesterol từ động vật.

+ Một số loại thực vật chứa protein cao gồm có : súp lơ xanh, ngô ngọt, khoai tây, đậu lăng, măng tây, đậu hà lan, củ cải trắng, đậu bắp… và đặc biệt là các loại nấm.

- Thực phẩm giàu axit amin :

+ Axit amin rất có lợi cho bệnh nhân ung thư gan vì giúp khôi phục khối lượng nạc của cơ thể, cải tạo trao đổi chất, kích thích quá trình tái tạo gan.

+ Các loại thực phẩm giàu axit amin như : ngũ cốc, các loại đậu, các loại hạt, các loại tảo biển, sữa, trứng, cá…

- Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất :

+ Cơ thể bệnh nhân ung thư gan giai đoạn cuối thường thiếu hụt nhiều vitamin và khoáng chất như : vitamin A, B, C và E.

+ Các loại thực phẩm có hàm lượng Vitamin A, B, C và E cao như : các loại rau ăn lá, các loại củ : cà rốt, khoai tây, trái cây và các loại hạt.

- Thực phẩm chứa Magie và Trytophan:

+ Magie và trytophan là các nguyên tố vi lượng giúp cải thiện tình trạng mất ngủ, sợ hãi và trầm cảm, qua đó hỗ trợ tốt cho quá trình điều trị ung thư gan giai đoạn cuối.

+ Một số thực phẩm giàu Magie là : hoa quả khô, gạo lức, lúa mì, vừng, hẹ, rong biển…

+ Một số thực phẩm giàu tryptophan gồm có thịt gà, sữa, thịt bò, chuối tiêu…."